Komentarz do art. 246 Pwp (sprzeciw - wzór, znak towarowy itd.)
Art. 246. 1. Każdy może wnieść umotywowany sprzeciw wobec prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji w ciągu 6 miesięcy od daty opublikowania w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa.
2. Podstawę sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, stanowią okoliczności, które uzasadniają unieważnienie patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji.
Oprócz motywów wprost przewidzianych w ust. 1 art. 246 Pwp sprzeciw powinien odpowiadać wymogom pisma wnoszonego w postępowaniu administracyjnym. Ma więc wskazywać co najmniej osobę, od której pochodzi, jej adres i żądanie.
Kiedyś sprzeciwy rozpatrywano w postępowaniu spornym. Obecnie odbywa się to w zwykłym postępowaniu administracyjnym. Zmianę tę w projekcie nowelizacji przepisów uzasadniano następująco: Odnośnie sprzeciwów wnoszonych na podstawie art. 246 p.w.p., tj. wobec prawomocnych decyzji o udzieleniu patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji, projekt rezygnuje z ich rozpatrywania przez kolegia orzekające do spraw spornych. W przypadku niedotrzymania terminu wyznaczonego na zajęcie stanowiska w sprawie sprzeciwu lub w przypadku uznania sprzeciwu za zasadny będzie wydawana decyzja o uchyleniu decyzji o udzieleniu prawa i umorzeniu postępowania w całości lub części. Rozwiązanie takie jest konieczne w celu zachowania wydajności i sprawności przeprowadzonego postępowania sprzeciwowego. W efekcie prowadzi do uniknięcia sytuacji, w której w sposób pozytywny został rozpatrzony sprzeciw, a jednocześnie, w wyniku zaniechań po stronie uprawnionego, decyzja w tym zakresie nie może zostać w praktyce wyegzekwowana. Zgodnie z zasadą zawartą w art. 63 ust. 3, zakres przedmiotowy patentu określają zastrzeżenia patentowe, zawarte w opisie patentowym, a opis wynalazku i rysunki mogą służyć do wykładni zastrzeżeń patentowych. W takiej sytuacji, w przypadku braku przekazania Urzędowi Patentowemu zmienionego opisu patentowego lub opisu ochronnego, postępowanie, w wyniku którego sprzeciw został uznany za zasadny, nie spełniłoby swojego celu. Takie rozwiązanie wpływałoby w sposób negatywny na pewność w obrocie prawnym i gospodarczym. Natomiast w przypadku podniesienia przez uprawnionego zarzutu, że sprzeciw jest bezzasadny, sprawa będzie rozpatrywana w trybie administracyjnym przez wyznaczonego przez Prezesa Urzędu eksperta lub zespół orzekający. Zaznaczyć należy, że podobnie jak dotychczas, stroną postępowania będzie również wnoszący sprzeciw, a Urząd będzie rozstrzygał sprawę w granicach sprzeciwu i będzie związany podstawą prawną wskazaną przez wnoszącego sprzeciw. Również w tym zakresie sprzeciwy nie będą rozpatrywane w postępowaniu spornym, czego konsekwencją jest uchylenie art. 255 ust. 1 pkt 9 p.w.p. oraz zmiana art. 247 p.w.p. (art. 1 pkt 29 i 30 projektu). Projekt jednocześnie stanowi, iż rozpoznawanie spraw w postępowaniu sprzeciwowym należy do ekspertów. Przedmiotem proponowanej regulacji są zarzuty o charakterze merytorycznym. Wprowadzane rozwiązanie ma więc zapobiec celowemu przedłużaniu postępowania przez osobę zainteresowaną utrzymywaniem niepewności w obrocie prawnym, co zagraża interesom innych przedsiębiorców. Przystępnie i klarownie, prawda?
Podstaw sprzeciwu, o których mowa w ust. 2 art. 246 Pwp, jest kilka. W przypadku wynalazku i wzoru użytkowego są to następujące sytuacje: uzyskanie patentu przez osobę nieuprawnioną; nie zostały spełnione warunki wymagane do uzyskania patentu; wynalazek nie został przedstawiony na tyle jasno i wyczerpująco, aby znawca mógł go urzeczywistnić; patent został udzielony na wynalazek nieobjęty treścią zgłoszenia lub zgłoszenia pierwotnego; zastrzeżenia patentowe nie określają przedmiotu żądanej ochrony w sposób jasny i zwięzły lub nie są w całości poparte opisem wynalazku.
Reguły powyższe stosuje się odpowiednio do unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, przy czym tu podstawą do unieważnienia prawa z rejestracji może być również stwierdzenie, że wykorzystywanie wzoru przemysłowego narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich.
W przypadku znaku towarowego przyczyn unieważnienia jest więcej. Dla konkurentów najistotniejsze będzie pewnie to, że wchodzi ono w grę w razie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy: którego używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich; identyczny ze znakiem towarowym, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla identycznych towarów; identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd. To jednak nie wszystko. Unieważnienie może również nastąpić, gdy doszło do udzielenia prawa ochronnego na oznaczenie, które: nie może być znakiem towarowym; nie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostało zgłoszone; składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności; składa się wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych; składa się wyłącznie z kształtu lub innej właściwości towaru, wynikającej z charakteru samego towaru, niezbędnej do uzyskania efektu technicznego lub zwiększającej znacznie wartość towaru; zostało zgłoszone w złej wierze; jest sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; zawiera element o wysokiej wartości symbolicznej, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, którego używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową; zawiera symbol Rzeczypospolitej Polskiej (godło, barwy lub hymn), znak sił zbrojnych, organizacji paramilitarnej lub sił porządkowych, reprodukcję polskiego orderu, odznaczenia lub odznaki honorowej, odznaki lub oznaki wojskowej bądź innego oficjalnego lub powszechnie używanego odznaczenia i odznaki, w szczególności administracji rządowej lub samorządu terytorialnego albo organizacji społecznej działającej w ważnym interesie publicznym, gdy obszar działania tej organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo organu samorządu terytorialnego, albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie; zawiera symbol (herb, flagę, godło) obcego państwa, nazwę, skrót nazwy, bądź symbol (herb, flagę, godło) organizacji międzynarodowej lub przyjęte w obcym państwie urzędowe oznaczenie, stempel kontrolny lub gwarancyjny, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych, chyba że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takiego oznaczenia w obrocie; zawiera urzędowo uznane oznaczenie przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności znak bezpieczeństwa, znak jakości lub cechę legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić odbiorców w błąd co do charakteru takiego oznaczenia, o ile zgłaszający nie wykaże, że jest uprawniony do jego używania; ze swojej istoty może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru; stanowi lub odtwarza w swoich zasadniczych elementach nazwę odmiany roślin zarejestrowaną z wcześniejszym pierwszeństwem w Rzeczypospolitej Polskiej lub na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej albo wiążącej Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej, przewidujących ochronę praw do odmiany roślin, i odnosi się do odmian roślin tego samego gatunku lub gatunków ściśle spokrewnionych. [komentarz dodano 25 marca 2020 r.]